Nie ma nic trudniejszego dla rodzica niż patrzeć, jak jego/jej własne dziecko cierpi. Gdy Twój nastolatek/nastolatka zmaga się z depresją, traumą czy innymi przeżyciami, emocjami, które go przytłaczają, możesz czuć się kompletnie bezradna. Naturalne jest, że chciałabyś zabrać od niej/niego ten ciężar, ochronić ją/go i po prostu znowu zobaczyć, jak się uśmiecha.

Kiedy specjalista wspomina o terapii EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing – Terapia odwrażliwiania i przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych)), możesz poczuć jednocześnie nadzieję i… sporo wątpliwości. Być może pierwszy raz o tym słyszysz. Albo myślisz: „Jak to możliwe, że jakieś ruchy oczu czy lekkie opukiwanie mogą pomóc w traumie?” .Spokojnie – takie pytania ma prawie każdy rodzic na początku.

To co warto wiedzieć to to, że EMDR to metoda dokładnie przebadana już od lat 80. i stosowana na całym świecie. Jest bezpieczna i skuteczna w leczeniu traumy, lęku czy depresji. To nie jest hipnoza ani leczenie farmakologiczne. To proces, który daje Twojemu dziecku praktyczne narzędzia, by mogło inaczej spojrzeć na trudne wspomnienia i odzyskać poczucie wewnętrznej równowagi.

Najważniejsze jednak jest to, że Twój nastolatek/nastolatka nie przechodzi tego procesu sam – jej/jego terapeut(k)a prowadzi go krok po kroku, a Ty możesz być obok, dając mu wsparcie i poczucie bezpieczeństwa.

Przyjrzyjmy się więc, czym jest EMDR i jak możesz odegrać pomocną rolę w drodze swojego dziecka ku zdrowieniu.

Czym jest EMDR? Proste wyjaśnienie dla rodziców

EMDR to delikatna, a jednocześnie bardzo skuteczna metoda terapii, opracowana pod koniec lat 80. Pomaga mózgowi przetwarzać bolesne wspomnienia w taki sposób, by przestały one być przytłaczające czy „uwięzione”. W trakcie sesji terapeuta pomaga nastolatkowi przywołać trudne doświadczenia, a jednocześnie stosuje stymulację bilateralną (np. ruchy oczu, lekkie opukiwanie lub dźwięki). Dzięki temu mózg uczy się patrzeć na dane wspomnienie w nowy, zdrowszy sposób.

Jak wygląda sesja w praktyce?

Nastolatek wybiera wspomnienie, które jest dla niego szczególnie obciążające.
Opowiada o przekonaniu, które się z nim wiąże (np. „Nie zasługuję na miłość”).
Z pomocą terapeuty i przy stymulacji bilateralnej wraca do tego wspomnienia, aż jego siła emocjonalna stopniowo się zmniejszy.
Potem razem wzmacniają pozytywne przekonanie (np. „Zasługuję na miłość”).
Na końcu nastolatek sprawdza, czy w ciele pozostało napięcie – jeśli tak, proces jest kontynuowany, aż wspomnienie stanie się neutralne.

Dzięki temu wspomnienia „przestają boleć”. Nadal istnieją, ale zamiast otwartej rany stają się blizną – częścią historii, która nie dominuje już nad życiem.

Najważniejsze: EMDR jest bezpieczne, nie wymaga leków i daje nastolatkowi praktyczne narzędzia radzenia sobie z trudnymi emocjami także między sesjami.

Jak możesz wspierać swoje dziecko w EMDR?

Twoje wsparcie ma ogromne znaczenie. Choć sama terapia odbywa się między nastolatkiem/nastolatką a terapeutą, Twoja obecność jest jak kotwica, która daje jej/mu poczucie stabilności. Oto kilka sposobów, jak możesz mu towarzyszyć:

Ucz się razem z nim. Dowiedz się podstaw o EMDR, żebyś czuł/a się pewniej. Podziel się wiedzą z dzieckiem, pokaż, że jesteście w tym razem.
Słuchaj, nie naciskaj. Jeśli nastolatek chce opowiedzieć, jak czuje się po sesji – wysłuchaj. Jeśli nie – uszanuj jego prywatność i zaufaj procesowi.
Bądź spokojem w burzy. Po sesjach dziecko może być zmęczone albo rozdrażnione. Zaoferuj mu ciszę, ulubioną przekąskę czy po prostu swoją obecność.
Nie musisz „naprawiać”. Twoim zadaniem nie jest analizowanie ani szukanie przyczyn. Najważniejsze to okazywać cierpliwość, miłość i zrozumienie.
Doceniaj odwagę. Powiedz dziecku, że jesteś dumny/a, że podejmuje tak trudną pracę. Proste zdanie: „Podziwiam Cię za Twoją odwagę” ma ogromną moc.
Korzystajcie razem z narzędzi. Poproś terapeutę o proste techniki, takie jak Ćwiczenie Bezpiecznego Miejsca czy „Motyli Uścisk”, i ćwicz je z dzieckiem w chwilach stresu.
Zauważaj wzorce. Jeśli widzisz, że coś szczególnie wytrąca Twoje dziecko z równowagi, delikatnie zwróć na to uwagę i pomóż mu sięgnąć po nowe strategie.

Pamiętaj: nie musisz być idealny/a. Już sama Twoja obecność, miłość i gotowość do wysłuchania sprawiają, że jesteś najlepszym wsparciem, jakiego nastolatek potrzebuje.

Jak wspierać postępy między sesjami

Proces zdrowienia nie kończy się w gabinecie. To, co dzieje się między sesjami, jest równie ważne. Możesz pomóc swojemu dziecku, dbając o codzienne małe kroki:

Pilnuj stałego rytmu dnia – sen, posiłki i nauka w regularnych godzinach dają poczucie stabilności.
Zachęcaj do ruchu – aktywność fizyczna podnosi nastrój i wspiera poczucie własnej wartości.
Ogranicz nadmiar mediów – zwłaszcza social media i wiadomości, które mogą wzmagać lęk czy smutek.
Wspominajcie pozytywne chwile – rozmowa o dobrych wspomnieniach równoważy ciężar traumy.
Wspieraj relacje – pomagaj nastolatkowi spotykać się z przyjaciółmi w bezpiecznym środowisku.
Odpowiadaj współczuciem – gdy dziecko mówi o sobie w negatywny sposób, przypominaj mu o jego mocnych stronach.
Obserwuj zachowania – zwróć uwagę na sygnały samookaleczania, używania substancji czy zaburzeń odżywiania i, jeśli trzeba, od razu reaguj, szukając wsparcia specjalistów.

Słowo otuchy dla rodziców

Patrzenie, jak Twój nastolatek/nastolatka zmaga się z depresją czy traumą, to jedno z najtrudniejszych doświadczeń w rodzicielstwie. Ale wybierając EMDR, Twoje dziecko podejmuje odważny krok ku zdrowieniu – a Ty jesteś obok, towarzysząc jej/mu w tej podróży.

Nie musisz znać wszystkich odpowiedzi ani reagować idealnie. Najcenniejsze, co możesz dać swojemu dziecku, to Twoja obecność, miłość i wiara w to, że poradzi sobie z trudnościami.

Dzięki cierpliwości, wsparciu i nadziei EMDR może pomóc Twojemu nastolatkowi zamienić ból w siłę, a traumę w odporność. A Ty będziesz przy nim – krok po kroku – kibicując jego uzdrawiającej podróży.

Nie musisz dźwigać traumy sama. Jeśli czujesz, że wspomnienia wciąż wracają i odbierają Ci spokój, umów się na spotkanie. Razem możemy bezpiecznie przepracować trudne doświadczenia metodą EMDR i zrobić pierwszy krok w stronę ulgi i odzyskania równowagi.

Umów się na spotkanie i odkryj, jak EMDR może przynieść Ci ulgę.