EMDR dla nastolatków – skuteczna terapia traumy

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) to specjalistyczna metoda terapeutyczna, która pomaga młodym osobom uwolnić się od obciążających wspomnień i odzyskać równowagę emocjonalną.

Terapia EMDR została opracowana z myślą o osobach doświadczających objawów PTSD (zespół stresu pourazowego), jednak jej skuteczność potwierdzają również badania dotyczące depresji, lęku, zaburzeń emocjonalnych i niskiej samooceny u młodzieży.

---

Dlaczego EMDR jest zalecane dla nastolatków?

Okres dojrzewania to czas szczególnie wrażliwy. Nastolatki dopiero uczą się rozumieć swoje emocje, a doświadczenia traumatyczne mogą silnie zakłócać ich rozwój. Tradycyjna psychoterapia oparta na rozmowie bywa dla nich trudna i nużąca.

EMDR działa inaczej – jest dynamiczne, angażujące i dostosowane do rozwoju młodych osób. Zamiast powracania do bolesnych wspomnień wciąż od nowa, terapia pozwala mózgowi inaczej je przetworzyć i zmniejszyć ich wpływ na codzienne życie.

---

Korzyści z EMDR dla nastolatków

EMDR to metoda terapii oparta na badaniach naukowych, która przynosi wiele pozytywnych efektów u młodych osób zmagających się z trudnymi przeżyciami. Pomaga im nie tylko zmniejszyć skutki traumy, ale również poprawia funkcjonowanie w szkole, relacje z bliskimi, pewność siebie i zdolność koncentracji. Dzięki EMDR można także wspierać leczenie objawów lęku, depresji czy PTSD oraz innych trudności emocjonalnych, które mają swoje źródło w bolesnych doświadczeniach.

Łagodzenie objawów traumy

U wielu nastolatków terapia EMDR znacząco zmniejsza objawy związane z traumą. Ustępuje nadmierna czujność, ciągłe poczucie zagrożenia czy natrętne wspomnienia. Badania wskazują również, że EMDR może pomóc ograniczyć zachowania autodestrukcyjne, takie jak samookaleczanie czy sięganie po używki.

Lepsza regulacja emocji

Nastolatki uczą się zauważać i rozumieć swoje emocje, zamiast reagować impulsywnie. Terapia pomaga im odzyskać równowagę wewnętrzną, a badania pokazują wyraźny spadek trudności z regulacją emocji po zakończeniu cyklu spotkań.

Rozwijanie umiejętności radzenia sobie

Integralną częścią procesu EMDR jest nauka strategii, które pomagają radzić sobie z wyzwalaczami i stresem również poza gabinetem. Dzięki temu młodzi ludzie zyskują poczucie kontroli i pewność, że w trudnych sytuacjach potrafią zadbać o siebie.

Wzrost poczucia własnej wartości

EMDR wspiera odbudowę pozytywnego obrazu siebie. W badaniach wykazano, że może być skuteczniejsze niż klasyczna terapia poznawczo-behawioralna w poprawie samooceny i redukcji problemów behawioralnych u dzieci i nastolatków. Z czasem młodzi ludzie zaczynają wierzyć w swoje możliwości i budować zdrowsze poczucie tożsamości.

Redukcja lęku i objawów depresji

Choć potrzeba dalszych badań, wiele wskazuje na to, że EMDR może być obiecującą metodą leczenia depresji, zwłaszcza u osób, które doświadczyły traumy. Wiadomo, że u osób z PTSD ryzyko rozwoju depresji jest nawet kilkukrotnie wyższe – dlatego skuteczna terapia traumy może chronić także przed jej długofalowymi skutkami.

Lepsze funkcjonowanie w szkole i w grupie rówieśniczej

Zmniejszenie objawów stresu i poprawa koncentracji sprawiają, że młodzież łatwiej radzi sobie z nauką i codziennymi obowiązkami. Pojawia się też większa otwartość na kontakty społeczne – nastolatki zyskują odwagę, by wracać do życia towarzyskiego i czerpać z niego satysfakcję.

Poprawa relacji rodzinnych i społecznych

EMDR wspiera proces odbudowy zaufania. Nastolatki, które przeszły terapię, często łatwiej otwierają się na bliskich, a ich relacje z rodziną i rówieśnikami stają się bardziej stabilne, zdrowe i satysfakcjonujące.

---

W jakich trudnościach EMDR wspiera nastolatków?

Oto lista problemów i trudności, w których EMDR może być szczególnie pomocne dla nastolatków:

• Objawy traumy i PTSD – po wypadkach, przemocy, nadużyciach, chorobie czy innych trudnych wydarzeniach.
• Lęk i napady paniki – przewlekły niepokój, fobie, ciągłe poczucie zagrożenia.
• Depresja i obniżony nastrój – zwłaszcza gdy są powiązane z wcześniejszymi doświadczeniami traumatycznymi.
• Niska samoocena i brak pewności siebie – negatywny obraz siebie, poczucie bezradności.
• Problemy szkolne – trudności w koncentracji, spadek wyników w nauce, unikanie szkoły.
• Problemy w relacjach – trudności w zaufaniu innym, wycofanie społeczne, konflikty z rówieśnikami i rodziną.
• Przewlekły stres – związany np. z wymaganiami szkolnymi, oczekiwaniami otoczenia czy presją rówieśniczą.
• Żałoba i strata – śmierć bliskiej osoby, rozstanie rodziców, utrata ważnych relacji.
• Doświadczenie przemocy rówieśniczej – bullying, cyberprzemoc, odrzucenie społeczne.

---

Czego nastolatek może się spodziewać w terapii EMDR?

Dla młodych osób bardzo ważne jest, aby wiedzieć, jak wygląda proces terapii – to zmniejsza niepewność i buduje poczucie bezpieczeństwa. EMDR jest uporządkowaną metodą, w której każdy etap ma swoje miejsce. Dzięki temu nawet nastolatki z dużym lękiem mogą pracować nad traumą w bezpiecznych warunkach.

Pierwsze spotkanie/a – rozmowa i diagnoza

Na początku terapeuta zbiera informacje o doświadczeniach nastolatka i objawach, które się pojawiły. To tzw. wywiad, który pozwala zrozumieć, jak wydarzenia z przeszłości wpływają na jego życie tu i teraz.

Budowanie zaufania

Skuteczna terapia nie istnieje bez poczucia bezpieczeństwa i relacji opartej na zaufaniu. Nastolatek potrzebuje czasu, by poczuć, że gabinet terapeutyczny jest miejscem, gdzie można mówić otwarcie i czuć się akceptowanym.

Wyjaśnienie procesu

Terapeuta szczegółowo omawia, na czym polega EMDR, co będzie się działo podczas sesji i jak wygląda cała ścieżka leczenia. Wiedza o tym, czego się spodziewać, zmniejsza lęk przed nieznanym i sprawia, że młoda osoba chętniej angażuje się w proces.

Etapy terapii EMDR

Przygotowanie

Ten etap obejmuje naukę prostych technik radzenia sobie ze stresem. Mogą to być:

• ćwiczenia oddechowe,
• relaksacja mięśni,
• wizualizacja bezpiecznego miejsca,
• elementy uważności.

Dzięki nim nastolatek zyskuje narzędzia, które pomagają poradzić sobie z napięciem zarówno w trakcie sesji, jak i poza gabinetem.

Odwrażliwianie (desensytyzacja)

To kluczowy moment terapii. Wykorzystuje się w nim bodźce bilateralne – np. ruchy oczu, naprzemienne dźwięki czy lekkie dotyki. W połączeniu z przywołaniem trudnego wspomnienia umożliwia to mózgowi „przetworzenie” traumy w nowy sposób. Dzięki temu emocje tracą swoją siłę, a wspomnienie staje się mniej obciążające.

Instalowanie pozytywnych przekonań

Na tym etapie pracujemy nad zmianą negatywnych myśli w zdrowsze i wspierające. Przykładowo, przekonanie „jestem bezsilny” może zostać zastąpione nowym – „potrafię sobie poradzić”. Taka zmiana wspiera budowanie pewności siebie i odporności psychicznej.

Skan ciała

Nastolatek uczy się zauważać sygnały z ciała – napięcia, bóle czy inne odczucia, które mogą być związane z traumą. Dzięki temu łatwiej rozpoznaje reakcje organizmu i stopniowo odzyskuje kontakt z własnym ciałem. To ważny krok w całościowym procesie zdrowienia.

Zamykanie sesji

Każde spotkanie kończy się ćwiczeniami wyciszającymi i technikami uziemiającymi. Celem jest to, by nastolatek wyszedł z sesji spokojny i poczuł, że ma narzędzia do poradzenia sobie z emocjami między spotkaniami.

Ewaluacja

Na początku kolejnej sesji omawiane są postępy i zmiany od ostatniego spotkania. Terapeuta sprawdza, czy cele terapii zostały osiągnięte, czy potrzebna jest dalsza praca. Jeśli nastolatek dobrze sobie radzi, spotkania mogą być stopniowo ograniczane lub zakończone.

Bezpieczna droga do zdrowia

Cały proces EMDR to jasna i przewidywalna struktura, która daje młodym ludziom poczucie kontroli. Dzięki niej łatwiej zmierzyć się z trudnymi wspomnieniami, oswoić emocje i odzyskać równowagę.

---

EMDR w mojej praktyce

Jako psychoterapeutka wspieram młodzież w bezpiecznym przejściu przez proces EMDR. Każda sesja jest dostosowana indywidualnie – tak, aby odpowiadała na realne potrzeby młodej osoby i uwzględniała jej rozwój emocjonalny.

Praca z nastolatkami wymaga cierpliwości, zrozumienia i budowania zaufania – to podstawa, by EMDR mogło przynieść pełne efekty.

---

Jeśli Twoje dziecko lub nastolatek zmaga się z lękiem, smutkiem czy trudnymi doświadczeniami – EMDR może być skuteczną drogą do odzyskania równowagi.

---

Ile to trwa?

• Standardowa sesja EMDR trwa 50 minut
• Przetworzenie jednego wspomnienia (targetu) zwykle wymaga co najmniej 2–4 sesji.
• Cała terapia – zależnie od złożoności historii – może trwać od kilkunastu tygodni do kilku miesięcy (u osób z wieloma traumatycznymi wspomnieniami czasem kilka lat).
• Meta-analizy wskazują, że 77–90% pacjentów z PTSD przestaje spełniać kryteria po 6–12 sesjach EMDR.

---

Terapia EMDR młodzież
– najczęściej zadawane pytania (Q&A)

Obserwuj moje social media